Te sna sála ar an gcéad leabhar sa tsraith, Deirdre, tá Bláthnaid tagtha ar an bhfód. Tá scéal Bhláthnaide ar cheann de scéalta móra na Rúraíochta. Is ann atá cur síos ar an rí agus ard-asarlaí, Cú Raoi, agus ar an gcaoi ar fhuadaigh sé Bláthnaid, iníon álainn rí Mhanann, go dtí a dhún féin, Cathair Con Raoi i gCiarraí.
Báire Fola ar Shliabh Mis
Ach níorbh é Cú Raoi amháin a leag súil uirthi. Shantaigh Cú Chulainn freisin í agus is mar gheall ar ghrá na beirte di a bhí sé ina bháire fola idir Muimhnigh agus Ultaigh ar shleasa Shliabh Mis. Go deimhin, tá sé sa seanchas fós i gCiarraí gur dhoirt Bláthnaid bainne in abhainn na Fionnghlaise mar chomhartha do Chú Chulainn agus na hUltaigh go raibh Cú Raoi ina chodladh gan chosaint sa dún.
Cú Raoi agus Cú Chulainn
Iníon le Meann, Rí Mhanann, ab ea Bláthnaid, agus ba le Clanna Deadhadh, de shliocht na nÉireann (Iverni), a bhain Cú Raoi mac Dáire. Treibh a bhí iontu siúd a d’fhág a n-ainm ar an tír agus a rian ar Chúige Mumhan, ach go háirithe. Sa mhórscéal Táin Bó Cuailnge, ghlac Cú Raoi páirt i slógadh Mhéibhe is Ailealla in aghaidh na nUltach, agus sna tráchtais ghinealaigh, léirítear a ghaol leis an ardrí Conaire Mór.
Tragóid Mhór na Rúraíochta
Is sa seanscéal Oidhe Chú Raoi mhic Dáire (Aided Conrói maic Dáiri) atá scéal Bhláthnaide, scéal a áirítear ar mhórscéalta na Rúraíochta. Sna lámhscríbhinní Leabhar Buí Leacáin (a scríobhadh thart ar an mbliain 1400) agus Egerton 88 (a scríobhadh sa 16ú haois) atá an dá leagan is sine den scéal, agus tá leaganacha eile de ar fáil i Laud 610 agus i bhForas Feasa an Chéitinnigh.
Chun na bearnaí sa scéal a líonadh, b’éigean triall ar scéalta eile sa Rúraíocht a raibh trácht iontu ar Chú Raoi agus ar Fhear Ceirdne, ar Fhleá Bhricriu (Fled Bricrenn) agus ar Mheisce Uladh (Mesca Uladh) ach go háirithe. Maidir leis an bhfilíocht, b’éigean athchóiriú a dhéanamh uirthi sin ionas go mb’fhéidir í a léamh sa Nua-Ghaeilge. Cuid thábhachtach den scéal é duan Fhir Cheirdne (Amra Con Roi), ach tá an Ghaeilge inti chomh dorcha sin gurbh éigean athchumadóireacht ó bhonn a dhéanamh uirthi.
Áirítear an seanscéal Oidhe Chú Raoi mhic Dáire (Aided Conrói maic Dáiri) ar mhórscéalta na Rúraíochta. Sna lámhscríbhinní Leabhar Buí Leacáin (a scríobhadh thart ar an mbliain 1400) agus Egerton 88 (a scríobhadh sa 16ú haois) atá an dá leagan is sine den scéal, agus tá leaganacha eile de ar fáil i Laud 610 agus i bhForas Feasa an Chéitinnigh.
Údar agus Ealaíontóir
Ghnóthaigh an t-údar, Darach Ó Scolaí, Duais Aodáin Mhic Phoilín in 2017 lena athinsint ar Táin Bó Cuailgne. Ó shin, tá leaganacha nua de Loingeas Mhac Uisnigh (Deirdre) agus Oidhe Chú Raoi (Bláthnaid) curtha ar fáil aige dúinn. Is ar na leaganacha sin a bhunaigh Darach Ó Scolaí an leagan nua seo. Is í Anastasia Melnykova a rinne an obair álainn ealaíne.
Ó bhí sí ina páiste, tá Anastasia Melnykova, tumtha i saol na healaíne. Bhain sí céim amach ó Acadamh Náisiúnta na Mínealaíne agus na hAiltireachta san Úcráin sa bhliain 2013, tar éis di staidéar a dhéanamh ar ghrafaicí agus ar eitseáil, agus is ag iarraidh a stíl a fhorbairt atá sí ó shin.
Mar theicníc, oibríonn sí go príomha le heitseáil dhaite, uiscedhath, dúch ar pháipéar, agus peann luaidhe. Oibríonn sí ar shaothair éagsúla ghrafaice, agus go háirithe ar leabharshuaitheantais a chruthaíonn sí do bhailitheoirí ar fud an domhain. Bíonn sí rannpháirteach i gcomórtais idirnáisiúnta agus tá duaiseanna go leor buaite aici. Ó mhí an Mheithimh 2022, is in Éirinn atá sí ag cur fúithi agus ag obair. Chomh maith le Deirdre, tá an pictiúrleabhar Bláthnaid maisithe do Leabhar Breac aici.
